Re: SJ - 2835 : tangan diterbalikkan ketika berdoa
Wa'alaikumussalam.
Alhamdulillah. Kami akan cuba menjawab soalan sdr Mohd Saufi dengan kadar kemampuan yang ada, Insyaallah.
Sebelum kita mengemukan dalil atau nas berkenaan dengan membalikkan tangan apabila berdo'a, atau diiistilahkan belakang tangan mengadap ke langit, lebih dahulu kita akan menceritakan hukum mengangkat tangan dan beberapa perselihan ulama berkenaan dengannya.
Hukum mengangkat tangan ketika berdo'a
Ada merupakan prinsip asas bagi seseorang melakukan do'a mengangkat tangannya, kerana Nabi saw bersabda:
Åöäøó Çááøóåó Íóíöíøñ ßóÑöíãñ íóÓúÊóÍúíöí ÅöÐóÇ ÑóÝóÚó ÇáÑøóÌõáõ Åöáóíúåö íóÏóíúåö Ãóäú íóÑõÏøóåõãóÇ ÕöÝúÑðÇ ÎóÇÆöÈóÊóíúäö
"Sesungguhnya Allah itu amat pemurah, dan ia tidak menyukai menghampakan hamb anya dengan tangan kosong apabila ia menangkatnya kepadanya" - (Hadith riwayat Al-Tirmudzi #3556, dikelaskan sebagai sahih oleh al-Albani didalam Sahih Al-Tirmudzi.)
Diadalam Kitab Tuhfat al-Ahwadhi mengatakan bahawa hadith ini menegaskan adalah mustahab mengangkat tangan apabila melakukan doa. Sebenarnya banyak lagi hadith yang menerangkan tentang mustahabnya mengangkat tangan. Menurut Sheikh Al-Islam Ibnu Taimiyah :
æÃãÇ ÑÝÚ áÞæá ÇáäÈí Õáì Çááå Úáíå æÓáã íÏíå Ýí ÇáÏÚÇÁ : ÝÞÏ ÌÇÁ Ýíå ÃÍÇÏíË ßËíÑÉ ÕíÍÉ¡ ãÓÍå æÌåå ÈíÏíå ÝáíÓ Úäå Ýíå ÇáÇÍÏíË¡ Ãæ ÍÏíËÇä¡
"Dan bagi mengangkat tangan ketika berdo'a adalah merupakan perkataan Nabi saw : Telah datang darinya banyak hadith-hadith yang sahih, menyapu wajah dengan tangan bukanlah ada didalam hadith atau hadith-hadith".
ÇáÑÌá íØíá ÇáÓÝÑ ÃÔÚË ÃÛÈÑ íãÏ íÏíå Åáì ÇáÓãÇÁ íÇ ÑÈ íÇ ÑÈ ¡ æãØÚãå ÍÑÇã æãÔÑÈå ÍÑÇã æãáÈÓå ÍÑÇã æÛÐí ÈÇáÍÑÇã ¡ ÝÃäì íÓÊÌÇÈ áå ¿ ) ÑæÇå ãÓáã Ýí ÕÍíÍå
Kemudian diperingatkan dengan "seorang lelaki yang bermusafir jauh dan dipenuhi habuk, mengangkat tangan keatas langit seraya berkata :'Ya Tuhan ku Ta Tuhan ku', akan tetapi makanan yang dimakan dari yang haram, dan minumannya dari yang haram, dan semuanya dijadikan dengan yang haram, maka bagaimana dikabulkan keatas permintaannya?" - (Riwayat oleh Muslim didalam Shahih).
Sheikh Abdul Aziz bin Baaz memberi komentar diatas hadith diatas mengatakan :"ia menunjukkan bahawa mengangkat tangan merupakan satu cara (adab) bagi sesuatu do'a itu dikabulkan, dan menjelaskan bahawa mengambil sesuatu yang haram merupakan salah satu perkara dimana do'a seseorang itu tidak di kabulkan."
-------------- Berapa pandangan mengenai mengangkat tangan semasa berdo'a
Rata-rata atau umumnya mengangkat tangan semasa do'a adalah mustahab. Ia merupakan salah satu daripada kaedah berdo'a sebagaimana yang dijelaskan diatas yang disandarkan kepada hadith-hadith sahih. Disini kita memetik fatwa dari Sheikh Abdul Aziz bin Baaz mengenai beberapa situasi mengenai angkat tangan ketika berdo'a. Kata beliau:
Begitu juga duduk diantara 2 sujud dan sebelum salam diakhir Tashahud , baginda saw tidak mengangkat tangannya, maka kita tidak boleh mengangkat tangan dimasa itu kerana Nabi saw tidak mengangkat tangannya.
Disebabkan melakukannya berdasar nas dan tidak melakukannya juga [tidak angkat tangan] juga berdasarkan nas. Begitu juga selepas salam didalam solat yang lima, Nabi saw akan melakukan zikir yang telah dinyatakan oleh syariah akan tetapi beliau tidak mengangkat tangan, maka kita lakukan sedemikan menurut beliau sebagai contoh. Akan tetapi, didalam situasi beliau mengangkat tangan, adalah menjadi sunnah mengangkat tangan, mencontohi perbuatan baginda, kerana ia merupakan satu cara menjadikan do'a kita dijawab oleh Allah swt. Begitu juga dengan situasi didalam seorang Islam memohon sesuatu dari Allah, dan tidak ada riwayat bahawa Nabi saw mengangkat tangan atau tidak. Maka kita dibolehkan mengangkat tangan, kerana disana ada hadith yang menunjukkan mengangkat tangan merupakan salah satu cara agar do'a kita di jawab, seperti yang disebab tadi."
"Disana ulama mengatakan adalah menjadi syariat mengangat tangan semasa berdo'a, malah merupakan mengatakan sunat, kerana menyerupai perlakuan Nabi saw - ada juga kumpulan yang memakruhkan mengangkat tangan kecuali/melainkan didalam Solat istisqa' (mohon hujan), kerana Hadith dari Anas :
ßÇä ÇáäÈí Ü Õáì Çááå Úáíå æÓáã Ü áÇ íÑÝÚ íÏíå Ýí ÔíÁ ãä ÏÚÇÆå ÅáÇ Ýí ÇáÇÓÊÓÞÇÁ ÝÅäå ßÇä íÑÝÚ íÏíå ÍÊì íÑì ÈíÇÖ ÅÈØíå
"Bahawa Rasulullah saw tidak sekali-kali mengangkat tangan didalam do'a kecuali didalam istisqa', maka beliau telah mengangkat tangan sehingga tampak keputihan ketiaknya" - (Riwayat Al-Bukari dan Muslim).
Sebahagian memakruhkan mengangkat tangan secara mutlak didalam Istisqa' dan lain-lain, kerana Hadith Muslim dari 'Imaarah bin Rubiyyah, telah melihat Basyir bin Marwan diatas Mimbar mengangkat tangannya, maka berkata :
ÞóÈøóÍó Çááå åÇÊíä ÇáíÏíä¡ áÞÏ ÑÃíÊ ÑÓæá Çááå Ü Õáì Çááå Úáíå æÓáã Ü ãÇ íÒíÏ Úáì Ãä íÞæá ÈíÏå åßÐÇ¡ æÃÔÇÑ ÈÃÕÈÚå ÇáãÓÈÍÉ "ÊÝÓíÑ ÇáÞÑØÈí Ì 7 Õ 255" .
"Allah akan memburukkan kedua-dua tangan ini, aku telah melihat nabi saw - tidak menambah keatasnya dengan berkata dengan tangannya dan begitu, dan baginda telah mengunakan isyarat dengan jari telunjuk - sebagaimana didalam Tafsir Qurthubi 7/255"
--------------------
Dalil menunjukkan membalikkan tangan semasa berdo'a
Disana terdapat dalil yang menunjukkan membalikkan tangan semasa berdo'a, sebagaimana menurut Sheikh Atiyah Saqr :
ÞÇá ÇÈä ÍÌÑ Ýí ÇáÝÊÍ: ÞÇá ÇáÚáãÇÁ: ÇáÓøõäøóÉõ Ýí ßá ÏÚÇÁ áÑÝÚ ÈáÇÁ Ãä íÑÝÚ íÏíå ÌÇÚáÇð ÙåÑ ßÝíå Åáì ÇáÓãÇÁ¡ æÅÐÇ ÏÚÇ ÈÍÕæá ÔíÁ Ãæ ÊÍÕíáå Ãä íÌÚá ÈØä ßÝíå Åáì ÇáÓãÇÁ. æßÐáß ÞÇá Çáäææí Ýí ÔÑÍ ÕÍíÍ ãÓáã¡ ÍÇßíðÇ áÐáß Úä ÌãÇÚÉ ãä ÇáÚáãÇÁ. æÞíá:ÇáÍßãÉ Ýí ÇáÅÔÇÑÉ ÈÙåÑ ÇáßÝíä Ýí ÇáÇÓÊÓÞÇÁ Ïæä ÛíÑ ÇáÊÝÇÄá ÈÊÞáÈ ÇáÍÇá ßãÇ Þíá Ýí ÊÍæíá ÇáÑÏÇÁ "ÇáãÑÌÚ ÇáÓÇÈÞ".
"Berkata Ibnu Hajar didalam Al-Fath Bari : Berkata ulama' : Sunnah setiap kali berdo'a menghindar bala' mengangkat tangannya menjadikan belakang tangan mengadap ke langit (terbalik), jika berdo'a untuk mendapat sesuatu hasil maka jadikan tapak tangan mengadap langit. Begitulah yang dikatakan oleh Imam Al-Nawawi didalam syarah Sahih Muslim, dan berkata dikalangan kumpulan ulama. Kata mereka : Hikmah mengisyaratkan belakang tapak tangan apabila memohon air hujan tanpa selainnya hanyalah optimistik berubahnya keadaan sebagaimana diperingkat didalam bertukar posisi kain sibai, merujuk kepada nas sebelum ini. "
Isu ini boleh dirujuk dalam 2 contoh jawapan didalam Soalan Arkib Al-Ahkam :
ÇáÓäÉ Ãä íÌÚá ÈØæä íÏíå Åáì ÇáÓãÇÁ æÙåæÑåãÇ Åáì ÇáÃÑÖº áãÇ Ñæí Ãä ÇáäÈí Õáì Çááå Úáíå æÓáã : ÅÐÇ ÓÃáÊã Çááå ÝÇÓÃáæå íÈØæä ÃßÝßã¡ æáÇÊÓÃáæå ÈÙåæÑåÇ
"Adalah Sunnah menjadikan tapak tangan mengadap ke langit dan belakang kedua-dua tangan mengadap ke bumi, sebagaimana yang diriwayatkan dari Nabi saw :
Apabila kamu memohon kepada Allah, maka hendaklah kamu lakukan dengan kedua tapak tangan kamu, jangan kamu memohon dengan menggunakan kedua belakang tangan kamu" - (hadith riwayat : Abu Daud 2/164-165 bernombor 1485,1486, Ibnu Maajah 1/373, 2/1272, Al-Hakim 1/536, Al-Baihaqi 2/212 dan lain-lain). "
---------------
Angkat tangan semasa berdo'a merupakan perkara mustahab. Akan tetapi terdapat situasi-situasi tertentu yang menunjukkan Nabi saw tidak mengangkat tangan semasa berdo'a, seperti do'a didalam tashahud dan do'a didalam Khutbah Jumaat atau Eid. Ada juga ulama' yang mengatakan hanya boleh mengangkat tangan semasa solat istisqa' sahaja. Umumnya, ulama' bersetuju bahawa mengangkat tangan didalam do'a itu merupakan satu cara bagi do'a kita dijawab oleh Allah swt. Mengenai isu membalikkan tangan semasa berdo'a, ada dikalangan mereka yang membenarkan semasa berdo'a menjauhkan bala, dan terdapat juga dikalangan mereka yang lebih menyukai tidak membalikkan tangan semasa berdo'a. Wallahu'alam.
wassalam.
================ Rujukan :
1. Abdul Rahman Mohd bin Qasim. Majmu' fatawa Sheikh Al-Islam Ahmad bin Taimiyah - 22. Mekah : Percetakan Hukumah, 19??. ms 519.
2. Dr Wahbah Zuhaily. Fiqh Al-Islami wa 'adilatuhu - I. cetakan ke 3. Damsyik : Dar al-Fikr, 1989.ms. 804.
3. Sheikh Abdul Aziz bin Baaz. Majmu’ Fataawa wa Maqaalaat li’l-Sheikh Ibn Baaz - 6. Riyad : Dar Al-Watan, 1998. ms 124
Wa'alaikumussalam.
Alhamdulillah. Kami akan cuba menjawab soalan sdr Mohd Saufi dengan kadar kemampuan yang ada, Insyaallah.
Sebelum kita mengemukan dalil atau nas berkenaan dengan membalikkan tangan apabila berdo'a, atau diiistilahkan belakang tangan mengadap ke langit, lebih dahulu kita akan menceritakan hukum mengangkat tangan dan beberapa perselihan ulama berkenaan dengannya.
Hukum mengangkat tangan ketika berdo'a
Ada merupakan prinsip asas bagi seseorang melakukan do'a mengangkat tangannya, kerana Nabi saw bersabda:
Åöäøó Çááøóåó Íóíöíøñ ßóÑöíãñ íóÓúÊóÍúíöí ÅöÐóÇ ÑóÝóÚó ÇáÑøóÌõáõ Åöáóíúåö íóÏóíúåö Ãóäú íóÑõÏøóåõãóÇ ÕöÝúÑðÇ ÎóÇÆöÈóÊóíúäö
"Sesungguhnya Allah itu amat pemurah, dan ia tidak menyukai menghampakan hamb anya dengan tangan kosong apabila ia menangkatnya kepadanya" - (Hadith riwayat Al-Tirmudzi #3556, dikelaskan sebagai sahih oleh al-Albani didalam Sahih Al-Tirmudzi.)
Diadalam Kitab Tuhfat al-Ahwadhi mengatakan bahawa hadith ini menegaskan adalah mustahab mengangkat tangan apabila melakukan doa. Sebenarnya banyak lagi hadith yang menerangkan tentang mustahabnya mengangkat tangan. Menurut Sheikh Al-Islam Ibnu Taimiyah :
æÃãÇ ÑÝÚ áÞæá ÇáäÈí Õáì Çááå Úáíå æÓáã íÏíå Ýí ÇáÏÚÇÁ : ÝÞÏ ÌÇÁ Ýíå ÃÍÇÏíË ßËíÑÉ ÕíÍÉ¡ ãÓÍå æÌåå ÈíÏíå ÝáíÓ Úäå Ýíå ÇáÇÍÏíË¡ Ãæ ÍÏíËÇä¡
"Dan bagi mengangkat tangan ketika berdo'a adalah merupakan perkataan Nabi saw : Telah datang darinya banyak hadith-hadith yang sahih, menyapu wajah dengan tangan bukanlah ada didalam hadith atau hadith-hadith".
ÇáÑÌá íØíá ÇáÓÝÑ ÃÔÚË ÃÛÈÑ íãÏ íÏíå Åáì ÇáÓãÇÁ íÇ ÑÈ íÇ ÑÈ ¡ æãØÚãå ÍÑÇã æãÔÑÈå ÍÑÇã æãáÈÓå ÍÑÇã æÛÐí ÈÇáÍÑÇã ¡ ÝÃäì íÓÊÌÇÈ áå ¿ ) ÑæÇå ãÓáã Ýí ÕÍíÍå
Kemudian diperingatkan dengan "seorang lelaki yang bermusafir jauh dan dipenuhi habuk, mengangkat tangan keatas langit seraya berkata :'Ya Tuhan ku Ta Tuhan ku', akan tetapi makanan yang dimakan dari yang haram, dan minumannya dari yang haram, dan semuanya dijadikan dengan yang haram, maka bagaimana dikabulkan keatas permintaannya?" - (Riwayat oleh Muslim didalam Shahih).
Sheikh Abdul Aziz bin Baaz memberi komentar diatas hadith diatas mengatakan :"ia menunjukkan bahawa mengangkat tangan merupakan satu cara (adab) bagi sesuatu do'a itu dikabulkan, dan menjelaskan bahawa mengambil sesuatu yang haram merupakan salah satu perkara dimana do'a seseorang itu tidak di kabulkan."
--------------
Berapa pandangan mengenai mengangkat tangan semasa berdo'a
Rata-rata atau umumnya mengangkat tangan semasa do'a adalah mustahab. Ia merupakan salah satu daripada kaedah berdo'a sebagaimana yang dijelaskan diatas yang disandarkan kepada hadith-hadith sahih. Disini kita memetik fatwa dari Sheikh Abdul Aziz bin Baaz mengenai beberapa situasi mengenai angkat tangan ketika berdo'a. Kata beliau:
ÝåÐÇ ãä ÃÓÈÇÈ ÇáÅÌÇÈÉ ÅáÇ Ýí ÇáãæÇÖÚ ÇáÊí áã íÑÝÚ ÝíåÇ ÇáäÈí Õáì Çááå Úáíå æÓáã ÝáÇ äÑÝÚ ÝíåÇ ¡ ãËá ÎØÈÉ ÇáÌãÚÉ ¡ Ýáã íÑÝÚ ÝíåÇ íÏíå ¡ ÅáÇ ÅÐÇ ÇÓÊÓÞì Ýåæ íÑÝÚ íÏíå ÝíåÇ .
ßÐáß Èíä ÇáÓÌÏÊíä æÞÈá ÇáÓáÇã Ýí ÂÎÑ ÇáÊÔåÏ áã íßä íÑÝÚ íÏíå Õáì Çááå Úáíå æÓáã ÝáÇ äÑÝÚ ÃíÏíäÇ Ýí åÐå ÇáãæÇØä ÇáÊí áã íÑÝÚ ÝíåÇ Õáì Çááå Úáíå æÓáã .
áÃä ÝÚáå ÍÌÉ æÊÑßå ÍÌÉ ¡ æåßÐÇ ÈÚÏ ÇáÓáÇã ãä ÇáÕáæÇÊ ÇáÎãÓ . ßÇä Õáì Çááå Úáíå æÓáã íÃÊí ÈÇáÃÐßÇÑ ÇáÔÑÚíÉ æáÇ íÑÝÚ íÏíå ¡ ÝáÇ äÑÝÚ Ýí Ðáß ÃíÏíäÇ ÅÞÊÏÇÁ Èå Õáì Çááå Úáíå æÓáã ÃãÇ ÇáãæÇÖÚ ÇáÊí ÑÝÚ Õáì Çááå Úáíå æÓáã ÝíåÇ íÏíå ÝÇáÓäÉ ÝíåÇ ÑÝÚ ÇáíÏíä ÊÃÓíÇð Èå Õáì Çááå Úáíå æÓáã æáÃä Ðáß ãä ÃÓÈÇÈ ÇáÅÌÇÈÉ ¡ æåßÐÇ ÇáãæÇÖÚ ÇáÊí íÏÚæ ÝíåÇ ÇáãÓáã ÑÈå æáã íÑÏ ÝíåÇ Úä ÇáäÈí Õáì Çááå Úáíå æÓáã ÑÝÚ æáÇ ÊÑß ÝÅäÇ äÑÝÚ ÝíåÇ ááÃÍÇÏíË ÇáÏÇáÉ Úáì Ãä ÇáÑÝÚ ãä ÃÓÈÇÈ ÇáÅÌÇÈÉ ßãÇ ÊÞÏã .
"[mengangkat tangan] ini merupakan salah satu sebab dikabulkan do'a., melainkan terdapat beberapa situasi dimana Nabi saw TIDAK mengangkat tangan, misalnya do'a pada Khutbah Jumaat, dimana dia tidak mengangkat tangan, melainkan apabila bersolat memohon hujan (Solat istisqa'), beliau telah mengangkat tangannya.
Begitu juga duduk diantara 2 sujud dan sebelum salam diakhir Tashahud , baginda saw tidak mengangkat tangannya, maka kita tidak boleh mengangkat tangan dimasa itu kerana Nabi saw tidak mengangkat tangannya.
Disebabkan melakukannya berdasar nas dan tidak melakukannya juga [tidak angkat tangan] juga berdasarkan nas. Begitu juga selepas salam didalam solat yang lima, Nabi saw akan melakukan zikir yang telah dinyatakan oleh syariah akan tetapi beliau tidak mengangkat tangan, maka kita lakukan sedemikan menurut beliau sebagai contoh. Akan tetapi, didalam situasi beliau mengangkat tangan, adalah menjadi sunnah mengangkat tangan, mencontohi perbuatan baginda, kerana ia merupakan satu cara menjadikan do'a kita dijawab oleh Allah swt. Begitu juga dengan situasi didalam seorang Islam memohon sesuatu dari Allah, dan tidak ada riwayat bahawa Nabi saw mengangkat tangan atau tidak. Maka kita dibolehkan mengangkat tangan, kerana disana ada hadith yang menunjukkan mengangkat tangan merupakan salah satu cara agar do'a kita di jawab, seperti yang disebab tadi."
"Disana ulama mengatakan adalah menjadi syariat mengangat tangan semasa berdo'a, malah merupakan mengatakan sunat, kerana menyerupai perlakuan Nabi saw - ada juga kumpulan yang memakruhkan mengangkat tangan kecuali/melainkan didalam Solat istisqa' (mohon hujan), kerana Hadith dari Anas :
ßÇä ÇáäÈí Ü Õáì Çááå Úáíå æÓáã Ü áÇ íÑÝÚ íÏíå Ýí ÔíÁ ãä ÏÚÇÆå ÅáÇ Ýí ÇáÇÓÊÓÞÇÁ ÝÅäå ßÇä íÑÝÚ íÏíå ÍÊì íÑì ÈíÇÖ ÅÈØíå
"Bahawa Rasulullah saw tidak sekali-kali mengangkat tangan didalam do'a kecuali didalam istisqa', maka beliau telah mengangkat tangan sehingga tampak keputihan ketiaknya" - (Riwayat Al-Bukari dan Muslim).
Sebahagian memakruhkan mengangkat tangan secara mutlak didalam Istisqa' dan lain-lain, kerana Hadith Muslim dari 'Imaarah bin Rubiyyah, telah melihat Basyir bin Marwan diatas Mimbar mengangkat tangannya, maka berkata :
ÞóÈøóÍó Çááå åÇÊíä ÇáíÏíä¡ áÞÏ ÑÃíÊ ÑÓæá Çááå Ü Õáì Çááå Úáíå æÓáã Ü ãÇ íÒíÏ Úáì Ãä íÞæá ÈíÏå åßÐÇ¡ æÃÔÇÑ ÈÃÕÈÚå ÇáãÓÈÍÉ "ÊÝÓíÑ ÇáÞÑØÈí Ì 7 Õ 255" .
"Allah akan memburukkan kedua-dua tangan ini, aku telah melihat nabi saw - tidak menambah keatasnya dengan berkata dengan tangannya dan begitu, dan baginda telah mengunakan isyarat dengan jari telunjuk - sebagaimana didalam Tafsir Qurthubi 7/255"
--------------------
Dalil menunjukkan membalikkan tangan semasa berdo'a
Disana terdapat dalil yang menunjukkan membalikkan tangan semasa berdo'a, sebagaimana menurut Sheikh Atiyah Saqr :
ÞÇá ÇÈä ÍÌÑ Ýí ÇáÝÊÍ: ÞÇá ÇáÚáãÇÁ: ÇáÓøõäøóÉõ Ýí ßá ÏÚÇÁ áÑÝÚ ÈáÇÁ Ãä íÑÝÚ íÏíå ÌÇÚáÇð ÙåÑ ßÝíå Åáì ÇáÓãÇÁ¡ æÅÐÇ ÏÚÇ ÈÍÕæá ÔíÁ Ãæ ÊÍÕíáå Ãä íÌÚá ÈØä ßÝíå Åáì ÇáÓãÇÁ. æßÐáß ÞÇá Çáäææí Ýí ÔÑÍ ÕÍíÍ ãÓáã¡ ÍÇßíðÇ áÐáß Úä ÌãÇÚÉ ãä ÇáÚáãÇÁ. æÞíá:ÇáÍßãÉ Ýí ÇáÅÔÇÑÉ ÈÙåÑ ÇáßÝíä Ýí ÇáÇÓÊÓÞÇÁ Ïæä ÛíÑ ÇáÊÝÇÄá ÈÊÞáÈ ÇáÍÇá ßãÇ Þíá Ýí ÊÍæíá ÇáÑÏÇÁ "ÇáãÑÌÚ ÇáÓÇÈÞ".
"Berkata Ibnu Hajar didalam Al-Fath Bari : Berkata ulama' : Sunnah setiap kali berdo'a menghindar bala' mengangkat tangannya menjadikan belakang tangan mengadap ke langit (terbalik), jika berdo'a untuk mendapat sesuatu hasil maka jadikan tapak tangan mengadap langit. Begitulah yang dikatakan oleh Imam Al-Nawawi didalam syarah Sahih Muslim, dan berkata dikalangan kumpulan ulama. Kata mereka : Hikmah mengisyaratkan belakang tapak tangan apabila memohon air hujan tanpa selainnya hanyalah optimistik berubahnya keadaan sebagaimana diperingkat didalam bertukar posisi kain sibai, merujuk kepada nas sebelum ini. "
Isu ini boleh dirujuk dalam 2 contoh jawapan didalam Soalan Arkib Al-Ahkam :
1. Menterbalikkan tangan ketika doa tolak bala'
2. Doa: terbalikkan telapak tangan
--------------
Pandangan Rumah Fatwa Saudi
Didalam fatwa bernombor 3907 dari al-Lajnah al-Daa’imah li’l-Buhooth al-‘Ilmiyyah wa’l-Ifta, ulama'-ulama'nya menyebut :
ÇáÓäÉ Ãä íÌÚá ÈØæä íÏíå Åáì ÇáÓãÇÁ æÙåæÑåãÇ Åáì ÇáÃÑÖº áãÇ Ñæí Ãä ÇáäÈí Õáì Çááå Úáíå æÓáã :
ÅÐÇ ÓÃáÊã Çááå ÝÇÓÃáæå íÈØæä ÃßÝßã¡ æáÇÊÓÃáæå ÈÙåæÑåÇ
"Adalah Sunnah menjadikan tapak tangan mengadap ke langit dan belakang kedua-dua tangan mengadap ke bumi, sebagaimana yang diriwayatkan dari Nabi saw :
Apabila kamu memohon kepada Allah, maka hendaklah kamu lakukan dengan kedua tapak tangan kamu, jangan kamu memohon dengan menggunakan kedua belakang tangan kamu" - (hadith riwayat : Abu Daud 2/164-165 bernombor 1485,1486, Ibnu Maajah 1/373, 2/1272, Al-Hakim 1/536, Al-Baihaqi 2/212 dan lain-lain). "
---------------
Angkat tangan semasa berdo'a merupakan perkara mustahab. Akan tetapi terdapat situasi-situasi tertentu yang menunjukkan Nabi saw tidak mengangkat tangan semasa berdo'a, seperti do'a didalam tashahud dan do'a didalam Khutbah Jumaat atau Eid. Ada juga ulama' yang mengatakan hanya boleh mengangkat tangan semasa solat istisqa' sahaja. Umumnya, ulama' bersetuju bahawa mengangkat tangan didalam do'a itu merupakan satu cara bagi do'a kita dijawab oleh Allah swt. Mengenai isu membalikkan tangan semasa berdo'a, ada dikalangan mereka yang membenarkan semasa berdo'a menjauhkan bala, dan terdapat juga dikalangan mereka yang lebih menyukai tidak membalikkan tangan semasa berdo'a. Wallahu'alam.
wassalam.
================
Rujukan :
1. Abdul Rahman Mohd bin Qasim. Majmu' fatawa Sheikh Al-Islam Ahmad bin Taimiyah - 22. Mekah : Percetakan Hukumah, 19??. ms 519.
2. Dr Wahbah Zuhaily. Fiqh Al-Islami wa 'adilatuhu - I. cetakan ke 3. Damsyik : Dar al-Fikr, 1989.ms. 804.
3. Sheikh Abdul Aziz bin Baaz. Majmu’ Fataawa wa Maqaalaat li’l-Sheikh Ibn Baaz - 6. Riyad : Dar Al-Watan, 1998. ms 124
4. Sheikh Atiyyah Saqr.ÑÝÚ ÇáÃíÏí ÈÇáÏÚÇÁ url : http://www.islamonline.net/fatwa/arabic/FatwaDisplay.asp?hFatwaID=13258
5. Fataawa al-Lajnah al-Daa’imah li’l-Buhooth al-‘Ilmiyyah wa’l-Ifta - 8. Riyad : Dar Al-Mu'ayad, 2000. ms 328.
خيرالأمين